Michał Wiśniewski
autor
Upadek w wyniku poślizgnięcia się na nieodśnieżonym chodniku bądź innej mokrej powierzchni czy wypadek drogowy to jedne z najczęstszych przyczyn uszkodzenia ciała oraz rozstroju zdrowia. W takich sytuacjach ważne jest, aby poszkodowany takim zdarzeniem wiedział, jakie uprawnienia mu przysługują. Jednym z nich jest uzyskanie odszkodowania i zadośćuczynienia.
Co do zasady odpowiedzialność ponosi osoba, z winy której doszło do zdarzenia będącego przyczyną szkody. Jest to szczególnie istotne podczas ustalania tego, do kogo należy się zwrócić z żądaniem naprawienia szkody majątkowej, bądź zadośćuczynienie za wyrządzoną krzywdę.
Naprawienie szkody
W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia osoba odpowiedzialna za
zdarzenie będące ich przyczyną ma obowiązek naprawienia szkody.
Naprawienie szkody następuje poprzez zapłacenie odpowiedniej sumy pieniężnej do poniesionych strat. Szkoda w rozumieniu Kodeksu Cywilnego jest równoznaczna z uszczerbkiem na majątku osoby poszkodowanej.
Dlatego też przy ustalaniu wysokości szkody należy uwzględnić następujące czynniki:
- Jakie koszty poniosła osoba poszkodowana wskutek wypadku? Zaliczyć do nich należy wszelkie koszty leczenia, leków, terapii oraz innych związanych z nimi
wydatków. Jednakże wymaga podkreślenia, iż uwzględnić należy nie tylko koszty poniesione w przeszłości, lecz także koszty, których poniesienie będzie konieczne do prawidłowego zakończenia leczenia. - Czy wskutek wypadku została ograniczona bądź utracona zdolność do pracy zarobkowej poszkodowanego? Jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, przysługuje mu roszczenie o pokrycie kosztów przygotowania do innego zawodu. Alternatywną opcją jest uprawnienie poszkodowanego do wypłacania mu odpowiedniej renty. Przedmiotowe uprawnienie przysługuje także wtedy, gdy zwiększyły się potrzeby poszkodowanego bądź ograniczone zostały jego perspektywy zawodowe.
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę
W razie uszkodzenia ciała bądź wywołania rozstroju zdrowia
ustawodawca przewidział również uprawnienie poszkodowanego do dochodzenia
rekompensaty za szeroko pojęte cierpienie, w tym także za ich negatywny wpływ na jego stan psychiczny.
Jednakże ze względu na fakt, iż krzywda ma charakter niematerialny to jej wycena jest uzależniona od indywidualnych okoliczności sprawy oraz cech poszkodowanego.
Dlatego też Sąd określając wysokość ewentualnej rekompensaty opiera się na typowych dla danej sprawy czynnikach, takich jak: uciążliwość skutków urazu, zmiana widoku na przyszłość poszkodowanego, a także cechy poszkodowanego, np. wiek czy rodzaj i poziom aktywności życiowej sprzed doznania urazu.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wysokość zadośćuczynienia powinna przedstawiać realną i odczuwalną przez poszkodowanego wartość ekonomiczną, która jednak powinna nie być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy [VIDE: Wyrok Sądu Najwyższego z 20 kwietnia 2023 r., sygn. akt II CSKP 344/22].
Należy również nadmienić, iż uprawnienie do dochodzenia zadośćuczynienia za doznane krzywdy przysługuje także osobą bezprawnie pozbawionym wolności oraz ofiarom naruszeń integralności seksualnej.
Śmierć poszkodowanego, a roszczenia o naprawienia szkody i zadośćuczynienie za doznane krzywdy
W sytuacji, gdy poszkodowany zmarł wskutek doznanego uszkodzenia ciała bądź zaburzenia pracy organizmu naprawienie szkody będzie obejmować zwrot poniesionych kosztów leczenia oraz pogrzebu temu, kto je poniósł.
Co więcej, jeżeli na zmarłym ciążył obowiązek alimentacyjny to osoba, względem której ten obowiązek istniał, ma prawo żądać do naprawienia szkody poprzez wypłacanie renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego.
Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę
tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Podsumowując, osobie poszkodowanej w wypadku przysługuje szereg uprawnień, na
podstawie których może żądać rekompensaty poniesionych szkód i doznanych krzywd.
