aplikantka adwokacka Julia Wachowicz
Ukończyła kierunek prawo na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego z wynikiem bardzo dobrym. Wielokrotna stypendystka Rektora dla najlepszych studentów. W czasie studiów członkini Koła Lege Artis. Od 2019 r. aplikantka adwokacka w Szczecińskiej Izbie Adwokackiej. Legitymuje się pięcioletnim doświadczeniem w zakresie świadczenia usług prawniczych. Swoje pierwsze zawodowe doświadczenia zaczęła zdobywać w 2015 roku, kiedy zaczęła praktykować w szczecińskich kancelariach adwokackich. Z uwagi na biegłą znajomość języka niemieckiego obsługuje niemieckojęzycznych klientów kancelarii.
Każdy przedsiębiorca musi liczyć się z możliwością przeprowadzenia u niego kontroli.
W Polsce funkcjonuje wiele instytucji, które mogą być zainteresowane tym, w jaki sposób prowadzimy działalność gospodarczą. Każdemu przedsiębiorcy może zdarzyć się kontrola prowadzona przez Krajową Administrację Skarbową, Państwową Inspekcję Pracy, Inspekcję Nadzoru Budowalnego czy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
To tylko niektóre z podmiotów, które mogą zgłosić się do Państwa w celu przeprowadzenia kontroli. Rozmiar prowadzonej działalności pozostaje bez znaczenia. Nawet przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą mogą zostać jej poddani.
Kryterium kontroli reguluje ustawa. Aktualnie kontrole planuje się i przeprowadza po uprzednim dokonaniu analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarczej. Analiza obejmuje identyfikację obszarów podmiotowych i przedmiotowych, w których ryzyko naruszenia przepisów jest największe. Nie można zapominać, że co najmniej od chwili przeprowadzenia reformy administracji skarbowej, każdy przedsiębiorca jest niejako „pod bieżącą obserwacją” systemu informatycznego, który ciągle przetwarza i gromadzi informacje o podatnikach.
Kompetencje kontrolerów – tak więc również ich uprawnienia i obowiązki względem kontrolowanych – muszą wynikać z przepisów ustawy. Oznacza to, że ich działania nie mogą bez żadnych granic ingerować w wolność prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej.
Nie można tracić z pola widzenia, że ustawodawca przewidział dla każdej z podejmowanych czynności określone ramy formalne (na przykład terminy), które muszą być stosowane w toku kontroli.
Nie każdy przedsiębiorca, szczególnie ten, który zatrudnia niewielką liczbę osób i wieloma sprawami musi zajmować się osobiście, jest świadomy uprawnień, które przysługują mu w zwarciu z osobami prowadzącymi kontrolę.
Obecność zaufanego adwokata w toku kontroli w siedzibie przedsiębiorstwa – jako osoby posiadającej wiedzę w zakresie praw i obowiązków przedsiębiorców, a także doświadczenie
w przedmiocie przebiegu kontroli u przedsiębiorców – może zapewnić przedsiębiorcy poczucie bezpieczeństwa, a nawet doprowadzić do tego, że pewne z pozoru niewygodne fakty zostaną zinterpretowane korzystnie dla kontrolowanego.
Dominująca postawa kontrolerów generuje czasem u kontrolowanych poczucie, że znajdują się na z góry przegranej pozycji. Czasem pomimo dużej wiedzy o przedmiocie prowadzonej działalności gospodarczej, zapominają Państwo o kwestiach, które zazwyczaj mają w codziennej pracy pomniejsze znaczenie. Nie zwraca się na nie dużej uwagi. Jest jednak tak, że dla wyniku kontroli i jej dalszych konsekwencji, największe znaczenie mają detale zawarte w treści protokołu kontroli. Szczęśliwie – o czym nie wszyscy wiedzą – osoba kontrolowana nie musi podpisywać protokołu od razu po jego przedłożeniu. Termin na dokonanie tej czynności wynosi bowiem 7 dni.
Jest to czas, w którym można spojrzeć na wynik kontroli z odpowiednim dystansem. Daje to możliwość, by sprawny adwokat, ponownie przenalizował podjęte przez kontrolerów działania według kryterium legalności, czyli po prostu ich zgodności z obowiązującymi przepisami prawa.
Przedsiębiorca nie zawsze jest zobowiązany do poddania się kontroli, zwłaszcza jeśli jest ona prowadzona niezgodnie z przepisami prawa. Przedsiębiorca może wnieść sprzeciw w terminie trzech dni roboczych od daty wszczęcia u niego kontroli. Koniecznym jest także uzasadnienie takiego sprzeciwu. Wniesienie sprzeciwu pociąga za sobą określone skutki, w postaci m.in. wstrzymania czynności kontrolnych, ale również zawieszenia upływu czasu trwania kontroli nie pozbawia. Złożenie sprzeciwu nie pozbawia organu kontrolnego wszelkich możliwości działania. Jest bowiem tak, że organ może – pomimo złożenia przez przedsiębiorcę sprzeciwu – dokonać zabezpieczenia dowodów mających związek z przedmiotem i zakresem rozpoczętej kontroli.
Konstruując sprzeciw należy wskazać jakie przepisy i dlaczego, w ocenie skarżącego, zostały naruszone przez organ kontroli. Można być pewnym, że doświadczony adwokat lub radca prawny może pomóc w sporządzeniu takiego sprzeciwu, który zniweczy prowadzoną nielegalnie kontrolę. Należy pamiętać również o czasie trwania kontroli u przedsiębiorcy.
Okres ten zróżnicowany jest w zależności od tego czy kontrola dotyczy miko, czy też np. dużego przedsiębiorcy Ustawowe ograniczenia czasowe nałożone są w skali roku, jako suma wszystkich kontroli u danego przedsiębiorcy łącznie, nie zaś jako maksymalny czas trwania jednej kontroli.
Ograniczenia te wynikają z ustawy Prawo przedsiębiorców. Nadto, wyżej wymienione terminy pozwalają na odpowiednie przygotowanie się do zbliżającej się kontroli, m.in. poprzez przygotowanie kluczowych dokumentów, dotyczących obszarów działalności danego przedsiębiorstwa potrzebnych do prawidłowego przebiegu kontroli. Udzielić pomocy przy przygotowaniu takich dokumentów może doświadczony adwokat.
Rozpoczęcie czynności kontroli przez odpowiedni podmiot wymaga zawiadomienia przedsiębiorcy i rozpoczęcia kontroli w odpowiednim czasie – nie wcześniej niż przed upływem 7 dni od zawiadomienia, a także nie później niż przed upływem trzydziestego dnia. Terminy liczone są od doręczenia przedsiębiorcy zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Brak przystąpienia do kontroli we wskazanym powyżej czasie nakłada na podmiot kontrolujący obowiązek ponownego zawiadomienia osoby kontrolowanej o planowanej kontroli. Niemniej jednak są pewne czynności, które można wykonać jeszcze przed upływem ustawowego siedmiodniowego terminu. Co do tego, czy działania organu kontroli mieszczą się w zakresie tych wyjątkowo dozwolonych, by podjąć je we wcześniejszym czasie, porady może udzielić skutecznie poruszający się w gąszczu przepisów adwokat.
Tytułem przykładu wskazać można czynności kontrolne związane z pobieraniem próbek i dokonywaniem oględzin, czy dokonywaniem pomiarów. Doświadczony adwokat podejmie działania zmierzające do tego by te wyjątkowe czynności były prowadzone w sposób zgodny z prawem, a co za tym idzie jak najmniej uciążliwy dla przedsiębiorcy.
Nie można zapominać, o kontrolach, które są związane np. z wypadkami przy pracy. Ich wynik może wiązać się nie tylko z negatywnymi konsekwencjami bezpośrednio związanymi z działaniami kontrolerów Państwowej Inspekcji Pracy. Nieprawidłowości wykazane w wyniku kontroli przestrzegania przepisów Bezpieczeństwa i Higieny Pracy w zakładzie pracy w związku z wypadkiem może skutkować w dalszej kolejności wszczęciem postępowania karnego, które może wiązać się z dużo dalej idącą odpowiedzialnością aniżeli sankcje nałożone przez Inspektora Pracy.
Podsumowując powyższe dojść należy do przekonania, że nadzór nad przestrzeganiem prawa oraz procedur przez nie przewidzianych w zakresie prowadzonych czynności kontrolnych w rezultacie prowadzi do ochrony przed konsekwencjami zarówno prawnymi, jak i ekonomicznymi, które mogą być skutkiem kontroli. Konsultacja danego przypadku przez doświadczonego adwokata lub radcę prawnego może złagodzić skutki kontroli, a często nawet doprowadzić do tego, że szybko Państwo o niej zapomną, albowiem zakończy się zupełnie pomyślnie.
